Ustawą z dnia 7 lipca 1994 roku ustawodawca Polski poczynając od dnia 1 stycznia 1995 r. za pośrednictwem Narodowego Banku Polskiego dokonał denominacji złotego, wprowadzając do obrotu pieniężnego nową polską jednostkę pieniężną. Dokonana denominacji w sposób bardzo znaczący wpłynęło na realną wysokość świadczeń, w praktyce niewspółmiernie zaniżające ich realną wartość.
Wychodząc naprzeciw zmianom zachodzącym w sferze gospodarczo-społecznej ustawodawca postanowił o wprowadzeniu do porządku prawnego zasady waloryzacji sądowej zawartej w art. 358[1] § 3 kodeksu cywilnego. Norma w nim zawarta wprost określa : „W razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron zgodnie zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego […]” Umowa ubezpieczenia renty odroczonej była zawierana aby zabezpieczyć przyszłe interesy majątkowe ubezpieczonego lub uposażonego. Intencją strony ubezpieczonej było zatem ponoszenie określonych kosztów w zamian oczekując jednak przyszłych korzyści czy to w postaci otrzymywanych świadczeń czy tez wypłaty świadczenia na rzecz osoby uposażonej.
W świetle przemian gospodarczych oraz zmiany wartości nabywczej pieniądza, (szczególnie nasilonych w trakcie przemiany ustrojowej) wartość świadczeń ulegał zniekształceniu. Taki stan rzeczy sprawia że świadczenie należne uposażonemu może przybierać kształt jedynie symboliczny, nie oddającego rzeczywistego kosztu który poniosła strona oraz być dowolnie kształtowane przez ubezpieczyciela przy zastosowaniu czynników i wytycznych, na które strony nie miały i nie mają żadnego wpływu.
Waloryzacja dokonywana przez sąd ma zatem za zadanie przywrócić istniejącemu zobowiązaniu realną wartość ekonomiczną.
[1] T. Wiśniewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, red. J. Gudowski, Warszawa 2018, art. 358(1).