W pierwszej kolejności wskazać należy, iż suma ubezpieczenia przeznaczona dla uposażonego wejdzie do masy spadkowej po uposażonym jedynie w sytuacji, gdy uposażony przeżył ubezpieczającego. Zgodnie bowiem z art. 832 § 2 Kodeksu cywilnego „wskazanie uprawnionego do otrzymania sumy ubezpieczenia staje się bezskuteczne, jeżeli uprawniony zmarł przed śmiercią ubezpieczonego”.
W sytuacji jednak, gdy uposażony był skutecznie uprawniony do otrzymania sumy ubezpieczenia, należność ta wchodzi do masy spadkowej po uposażonym. Okoliczność, iż uprawnienie z art. 358[1] § 3 Kodeksu cywilnego podlega dziedziczeniu została potwierdzona orzeczeniami sądów powszechnych. Podkreśla się jednak, iż dziedziczność przedmiotowego uprawnienia analizowana powinna być zawsze w zestawieniu z pierwotnym świadczeniem, które polegać miałoby ewentualnej waloryzacji.
Oznacza to, iż finalnie o dopuszczalności dochodzenia przez spadkobierców waloryzacji konkretnego świadczenia decydować będzie charakter tego właśnie świadczenia. Uprawnienie do dokonania waloryzacji sądowej należnego świadczenia pieniężnego zgłoszone przez spadkodawcę może wejść do spadku, gdy będzie dotyczyło zobowiązania, które nie wygasa ex lege z chwilą jego śmierci jako uprawnionego, a zatem takiego zobowiązania, które może trwać między spadkobiercami i jego drugą stroną (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 r., sygn. akt III CZP 29/18). Roszczenie o wypłatę sumy ubezpieczenia należnej uposażonemu, jest zobowiązaniem, które nie wygasa z chwilą śmierci uprawnionego, który przeżył ubezpieczającego.
Dla aktualizacji uprawnienia spadkobierców uposażonego z art. 358[1] § 3 Kodeksu cywilnego konieczne jest ponadto, aby przed swoją śmiercią uposażony zgłosił przed sądem stosownego żądanie waloryzacji świadczenia pieniężnego. Brak dokonania takiego zgłoszenia przez uposażonego-spadkodawcę, uniemożliwia skorzystanie z omawianego uprawnienia przez jego spadkobierców.
[1] T. Wiśniewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, red. J. Gudowski, Warszawa 2018, art. 358(1).