Omawiając normę z artykuły 3581 § 3 kodeksu cywilnego a więc możliwości stosowania mechanizmu waloryzacji nie sposób pominąć zasadę, : umów należy dotrzymywać.
Zasada ta nierozerwalnie wiąże się inną związaną z nią regułę, według której dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią, w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego oraz zwyczajom – jeżeli są one w tym zakresie ustalone (art. 354 k.c.).
Należy wiec przyjąć że podstawowym celem artykułu 358[1] § 3 k.c., przy uwzględnieniu wszystkich przesłanek jest takie uregulowanie stosunku miedzy stronami aby została przywrócona realna wartości umówionego świadczenia. Stosują mechanizm waloryzacji co do zasady przedmiotem świadczenia w rzeczywistości jest nie tyle określona suma wyrażona w pieniądzu, a oznaczona wartość ekonomiczna która nie ulega zmianie w czasie, a wyrażona jest w odpowiedniej sumie .
Suma tych jednostek w zależności od zmiany siły nabywczej pieniądza może ulegać zwiększeniu lub obniżeniu na podstawie odpowiedniego przeliczenia uwzględniającego zmiany siły nabywczej pieniądza. Zauważyć też trzeba, że ustawodawca nie zawarł w treści przepisu art. 358[1] § 3 k.c. konkretnych wytycznych lub wymiaru waloryzacji, nakazując sądowi każdorazowo indywidualne rozważenie interesów obu stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego.
[1] T. Wiśniewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, red. J. Gudowski, Warszawa 2018, art. 358(1).[6] por. uzasadnienie uchwały SN z 21 października 1994 r., III CZP 135/94, LexPolonica nr 304151, OSNC 1995, nr 2, poz. 37).”