Swoim wyrokiem z roku 1999, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zgodnie z obowiązującą konstytucją waloryzacja rent i emerytur jest istotnym elementem prawa do zabezpieczenia społecznego, zagwarantowanego w art. 67 ust. 1 Konstytucji, odsyłającym jednak co do zakresu i formy tego zabezpieczenia do regulacji ustawowej. Wydając orzeczenie trybunał kierował się przekonaniem, że waloryzacja świadczeń jakim są emerytury i renty powinno odzwierciedlać zachowanie prawa do świadczenia na tym samy poziomie pomimo zachodzących zmian ekonomicznych i gospodarczych. Należy jednak odróżnić prawo do zachowania tej samej wartości ekonomicznej od podwyższania wartości przysługującego świadczenia [8].
Przez długi okres czasu w Polsce nie funkcjonował lub często ulegał zmianie system waloryzacji rent i emerytur. Waloryzacja nie była zagwarantowane ustawowo, lecz zależało od każdorazowej decyzji politycznej. Obecnie sposób dokonywania waloryzacji lub ewentualna zmiana nadal należy do woli ustawodawcy. W powyżej zakreślonych ramach sposób dokonywania waloryzacji, wybór i zmiany jej metody należą do ustawodawcy (SK 22/99, pkt III.2). Z art. 67 ust. 1 nie można bowiem wyprowadzić prawa do jakiejkolwiek konkretnej metody waloryzacji świadczeń (zob. K 9/12, pkt III.4.3.9). Przy wyborze tej metody ustawodawca może uwzględniać także sytuację gospodarczą i społeczną w kraju (SK 29/12, pkt III.2). Ma przy tym do dyspozycji różne metody waloryzacji w zależności od przyjętego wskaźnika, tj. waloryzację cenową, waloryzację płacową, mieszaną [9].
Obecnie od roku 2015 waloryzacja rent i emerytur jest dokonywana na podstawie przepisów ustaw: ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz ustawy z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1682)[10].
[8] J. Wantoch-Rekowski, 3. Waloryzacja a postanowienia Konstytucji i organizacji międzynarodowych [w:] System ubezpieczeń społecznych a budżet państwa, Warszawa 2014.
[9] L. Garlicki, S. Jarosz-Żukowska [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, wyd. II, red. M. Zubik, Warszawa 2016, art. 67.
[10] https://www.zus.pl/swiadczenia/emerytury/waloryzacja-emerytur-i-rent